Advertisement

ABD 2008 Eylül'ünde Lehman'ın batışına izin verdiğinde, bununla baş edebileceğini düşünüyordu...Aradan geçen yıllar bunun büyük bir yanılgı olduğunu hem onlara hem bize; dünyaya gösterdi. Şimdi Avrupa aynı kararın eşiğinde:

Yunanistan'ın Euro'dan çıkışına izin versin mi vermesin mi?

Verirse bununla baş edebilir mi?

Aralarında Financial Times'ın deneyimli yazarı Martin Wolf gibi önemli isimlerinin de olduğu bir grup, Yunanistan'ın Euro'dan çıkmasına izin vermenin büyük bir ihtiyatsızlık olacağı görüşünde. "Borçlar ödenebilecek hale getirilemiyorsa Yunanistan temerrüde düşsün ama Euro'dan da çıkmasın"..İşte Yunanistan konusunda gündemi aylardır meşgul eden tartışmaların geldiği son noktada yeni senaryo bu.

Uçurum siyaseti

GazeteHabertürk yazarı, dış politika uzmanı Soli Özel, Avrupa ile Yunanistan arasındaki müzakerelerde "uçurum siyaseti" yapıldığını söylüyor. Özel, "Yunanistan kendine son dakikada bir büyük alan açılacağını, Almanya da Yunanistan'ı dize getirebileceğini düşünüyor" diyor.

Yunanistan'ın Avrupa'ya borcu 300 milyar Euro düzeyinde. Merkezi Hükümet'in toplam konsolide borcu GSYH'nın yüzde 177'sine ulaşmış durumda. Maastricht kriterleri yüzde 60 diyor. Türkiye'de bu oran yüzde 33 düzeyinde. 2008 yılından bu yana milli gelirinin yüzde 25'i erimiş bir Yunanistan var ortada. Üstelik yeni hükümeti, üniversitede yönetimi öğrencilere vermek isteyen, asi ve şahin tutumlarıyla muhafazakar Avrupalıları çileden çıkaran parlementerlerle dolu.

Syriza göreve geldiğinden bu yana, başta Avrupa ile müzakerelere liderlik eden Maliye Bakanı Varoufakis olmak üzere bu isimler çoğu kez "çocukça ve sorumsuz" olmakla itham edildiler. Hatta geçtiğimiz hafta Riga'daki görüşmelerde masadan kalkıp giden Varoufakis, bu davranışıyla Tsipras tarafından deyim yerindeyse azledildi. Yerine nispeten daha "derli toplu" bir isim olan Euclid Tsakalotos getirildi.

Kravattaki keramet

Hatırlar mısınız.. Tsipras göreve geldiğinde İtalya Başbakanı ona bir kravat hediye etmişti. Soli Özel bu kravatın çok önemli bir sembol olduğunu söylüyor. Şöyle diyor:

"O kravat birşey söylüyordu. Elinde çanakla para bekleyen sen olduğuna göre para almayı istediğin adamlarla benzer bir dili konuş, benzer bir tavır takın anlamına geliyordu."

Bunun işin özüyle ne alakası var? Tsipras ya da Varoufais kravat taksaydı Yunanistan kurtulacak mıydı? diye sorabilirsiniz. Ben de sordum.

Bloomberg International'ın Atina muhabiri arkadaşım Marcus Bensasson, Tsipras'ın kendine alan açmak için Varoufakis yerine Tsakalotos'u getirmesinin meselenin özünü değiştirmeyeceğini söylüyor. "İsimler değişebilir ama sonuçta sorunlar aynı" diye konuşuyor.

Yatırımcı ne düşünüyor?

Moody's kısa süre önce Yunanistan'ın Euro'dan çıkışına ilişkin önemli bir rapor yayınladı. Buradan yola çıkarak uluslararası yatırımcıların ne düşündüğünü şöyle özetleyebiliriz:

*Yunanistan ve kreditörler arasındaki görüşmelerde bugüne kadar pek aşama kaydedilemediği ortada. Müzakerelerde bir anlaşmaya varılmaması ve Yunanistan'ın temerrüde düşmesi henüz beklenmiyor ama bu ihtimal giderek yükseliyor. Sonuç Yunanistan'ın Euro'dan çıkışı olabilir.

*Ancak Yunanistan'ın Euro'dan çıkışı gözardı edilemeyecek riskler taşıyor. Bir şok etki ihtimali 2012'deki kadar yüksek değil. Euro Bölgesi finansal sistemi ve ekonomisi daha iyi durumda ve Yunanistan'ın problemleri ayrışıyor.

*Geldiğimiz noktada Yunanistan'ın Euro bölgesinden çıkışı yönetilebilir değil. Bu noktada temerrüde düşse bile Euro Bölgesi içerisinde kalması Yunanistan için de Euro Bölgesi için de daha iyi olur.

Referandum olabilir

Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras geçtiğimiz günlerde Yunan televizyonlarında yaptığı bir konuşmada ilk kez referandumdan bahsetti. Avrupa'nın istediklerini halka soracağını söyledi. Uzmanlar, referandumun Syriza için en iyisi olacağı görüşünde. Zira hali hazırda hem Yunan zenginlerinin hem bürokrasinin yapısal reformlar önünde engel olduğu biliniyor. Tsipras bir referanduma gider ve halkın desteğini alırsa müzakerelerde elinin kuvvetleneceği düşünülüyor. Zira böylece borçlar ödenmese bile ötelenmesi, daha kolay ödenebilr hale gelebilmesi için Avrupa'yı ikna edebileceği öngörülüyor. Halkın da istediği şekilde Euro bölgesinde kalarak tabi.

Sonuçta Yunanistan o kravatı öyle ya da böyle takmak zorunda.