Advertisement

Kim ister ki faiz yüksek olsun; ancak gelişmekte olan bir ülke isen feda etmeyi öğreniyorsun...

Cari açığım artmasın diye büyümeden vazgeçebiliyorsun mesela, ya da enflasyonu göze alamadığından faizi rahat rahat rahat indiremiyorsun. Yani oynamaya gönlün var ama yerim dar diyorsun.

Piyasa son zamanlarda Merkez  Bankası'nın bagımsızlığını tartışadursun, Başkan 2 Haziran 2014 tarihinde Hükümete yaptığı sunumla, iletişim konusunda önemli ilerleme sağladı.

Neydi o notlar hızlıca bir hatırlayalım. Başçı; Türkiye'yi tek başına değerlendirmenin çok dogru olmayacagını söylerken bir yandan ABD ve Avrupa'dan, dolayısıyla konjonkturden dem vurdu, bir yandan da Türkiye benzeri gelişen ülkelerin rasyolarını masaya koydu.

Biz de belirli makro verilerimizi karşılaştırmalı olarak irdeleyelim.

Büyüme oranları...

Rusya        %0,90
GAfrika      %1,60
Brezilya     %1,91
Türkiye      %4,30  
Hindistan   %4,60


Bu tablo aslında bizim karşılaştırılmalı olarak bakıldıgında büyüme konusunda diğer gelişen ülkelere nazaran avantajlı olduğumuzu ortaya koyuyor.

Rakamlara enflasyon cephesinden bakıldığında ise, aynı ülkelere nazaran bizim daha zor bir konumda bulunduğumuzu görüyoruz.

Brezilya    %6,52
GAfrika     %6,60
Hindistan  %7,31
Rusya       %7,80
Türkiye     %9,16

Su durumda yapılacak bir faiz indirimi enflasyonu daha da tetikleyebilir ki, MB'nın ilk görevi fiyat istikrarını sağlamaktır. Yani kendi kanunu böyle yazıyor.


Aynı ülkelerin yerel para cinsinden Bankalararası piyasalarında kısa vadeli oranlarını da karşılaştıralım, hazır başlamışken...

Brezilya     %10,70
Rusya        %9,34
Türkiye      %8,82
Hindistan   %8,30
GAfrika      %5,83

Tablodan da Türk Lira'sının faiz oranının diğerlerinden daha yüksek olmadığı görülüyor...

Gelelim, Merkezin yeri mi dar, yeri mi var tartışmasına...

Merkezin yeri dar çünkü; faiz indirimi, bir yandan büyümeyi arttırırken üretim ve tüketim cephesini de doğal olarak tetikleyecek ki, bu da enflasyon olarak karşımıza çıkacak!

Merkezin yeri var çünkü banka ve aracı kurumların analizlerine bakıldığında 2015 yılında enflasyonda nispi bir gerileme bekleniyor. Döviz kurlarında son bir yılda zaman zaman yaşanan yükselişlerin yerini stabiliteye bırakacağı ve hava koşulları vb dışsal faktörlerle bu yıl yüksek seyreden gıda enflasyonunun önümüzdeki dönemde normalize olacağına dair yorumlar enflasyondaki düşüş beklentilerinin arkasındaki temel gerekçeleri oluşturuyor. Dolayısıyla gelecek sene gerilemesi beklenen enflasyon nedeniyle yapılabilecek faiz indirimleri öne çekilebilir ve şimdiden yapılabilir.

Merkezin yeri dar çünkü iki seçim yaşanacak. Büyük sürprizler beklenmese de seçimin adı piyasada her dem belirsizlikle anılıyor.

Merkezin yeri var çünkü; FED'in  faizleri arttıracagı döneme yaklaşılmadan düşük faiz ile topu göğüslemek zamanı gelince yapılacak faiz artırımlarından daha az hasarla çıkılmasını sağlayabilir.

Merkezin yeri dar çünkü hali hazırda dolaşan serseri paraya adres olarak Türkiye'yi göstermeli ki su durumda ortaya konacak havuç o paranın buraya gelmesini motive edecek bir faiz oranı.

Sonuç olarak dans pisti ortada duruyor... Bakalım bugün TCMB yerim dar mı diyecek? Yerim var mı?