Borç yükü altındaki çiftçi, kredilere yönelik acil çözüm bekliyor
Çiftçi borç krizine karşı destek paketi bekliyor
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, takipteki krediler nedeniyle zora düşen çiftçilerin durumuna dikkat çekti.
Doğru, koronovirüs sürecinde önemi daha da artan sürdürülebilir gıda temini için çiftçinin sorunlarının acilen çözümlenmesi gerektiğini belirtirken, sorunlara ilişkin çözüm önerileri de sundu.
Tarım sektörünün sürdürülebilir kılınması için çiftçinin üretime aralıksız şekilde devam etmesi gerektiğini savunan Doğru, kur artışı ve bunun maliyetlere yansımasından her sektörün olduğu gibi tarım sektörünün de olumsuz etkilendiğini söyledi.
Doğru, “Şu anda Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri bünyesinde çalışma yapıldığını duyuyoruz. Yıl sonuna kadar açıklanırsa çiftçimize bir rahatlama getirecektir” dedi.
Tarım sektörünün Bankacılık açısından halen güvenilir bir liman olduğuna vurgu yapan Doğru, bunu rakamlarla açıklayarak, şunları kaydetti: “Bankacılık açısından tarımda takipteki krediler oranı diğer sektörlere göre daha düşüktür. İçinde bulunduğumuz malum süreçte bir miktar yükselmiş olsa da halen yüzde 4.1 civarındadır. BDDK raporuna göre bu yılın ilk on ayında çiftçilere 125 milyar lira civarında bankacılık sektörünün verdiği krediler var. 9 milyar lira civarında da tarım kredi kooperatiflerini eklerseniz tarımsal krediler 134 milyar lira civarını buluyor. Geçen yıl ile kıyaslarsak yüzde 16 oranında bir artış söz konusu. Bunu diğer sektörlerle karşılaştırdığımızda ise kredi hacmindeki artış düşük kalıyor. Zira, bankacılık sektörünün ilk on aydaki kredi büyüme hacmi yüzde 36 civarındadır.”
KÜÇÜK ÇİFTÇİ ZORDA
Bu süreçte kredilerin geri ödemesindeki sıkıntıların doğal olduğunu belirten Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, “Çünkü maliyetlerimiz arttı. Yükselen hammadde fiyatlarına rağmen çiftçi hasatta bundan yararlanamadığı için zorluk çekiyor. Özellikle de küçük çiftçi çok zor durumda. Ziraat Bankası yeniden yapılandırma yaptı. Ziraat Bankası’nın 75 milyar lira civarında 685 bin çiftçiye kullandırdığı tarımsal kredisi var. Yapılandırmadan ise 120 bin çiftçi yararlandı ve 7 milyar liralık kısım yapılandırıldı. Yani miktar olarak yapılandırılan kredi miktarı yüzde 9 ancak faydalanan çiftçi sayısına baktığımızda yüzde 17’dir. Bu da düşük montanlı kullandırılan küçük çiftçi kredilerinde daha büyük sorun yaşandığını göstermektedir. Tarım Kredi Kooperatifleri kredilerindeki takip oranının da yüksek olması küçük çiftçimizin finansal durumunun zorlaştığını gözler önüne sermektedir.” dedi.
ÇİFTÇİ NE İSTİYOR?
Gelinen bu tabloda çiftçinin beklentisini de dile getiren Mutlu Doğru, şöyle devam etti: “Bizim çiftçimiz için isteğimiz; takipteki kredilerin faizlerinin silinerek, ana para 5 yıldan az olmayacak şekilde uzun vadeye yayılmalı, üretime devam için de çiftçiye düşük faizli yeni işletme kredisi açılmalıdır. Özellikle köyde yaşayan çiftçilerimiz genelde birbirlerine kefil olarak kredi alıyorlar. Akraba, eş dost kefaletiyle yapılan borçlanmalar ödenmeyince köylü birbirinin yüzüne bakamıyor. Bu nedenle yapılacak yapılandırma sadece ekonomik değil aynı zamanda sosyal bir gereklilik haline gelmiştir. Çiftçi, borcu yüzünden kefillerinin önünde başı eğik değil, dik gezebilmelidir."
Takipte olmayan borçlar için de ödeme güçlüğü çeken ve borcunu yapılandırmak isteyen çiftçilere, açılış faizi dikkate alınarak, aynı oranla en az 5 yıl taksitli yapılandırma imkanı sunulması gerektiğinin altını çizen Doğru, "BDDK’nın alacağı kararla da yeni açılacak tarımsal kredilerde yılda bir faiz ödemesi şartıyla en düşük vadenin 24 aya çıkarılması ve hayvan varlığının da teminat olarak alınması tarım kesimine büyük bir rahatlama sağlayacaktır. Bu borçlar aksi takdirde ödenemeyecek hale gelecek, bu durum üretime ve rekolteye yansıyacaktır. Çiftçimizin üretime devamı için en önemli çözüm bekleyen konu budur.”
İrfan Donat
Bloomberg HT Tarım Editörü
idonat@bloomberght.com