Yapı denetim şirketleri, belli sayıda mühendis çalıştırmak zorunda. Ancak iş, dostlar alışverişte görsüne döndüğünden mühendis diplomalı kişiler belediyelere ve SGK'ya 'yapı denetiminde çalıştı' diye bildiriliyor. Bu mühendisler ücretlerini bu şirketlerden isteyebilir

Sayın Tezel, ben bir mühendisim 2010 yılı Ekim ayında bir inşaat firmasında işe başladım yaklaşık 20 gün sonra işten ayrıldım. Daha sonra öğrendim ki adamlar yaklaşık 11 ay boyunca benden habersiz sigortamı yatırmaya devam etmişler. 24.09.2011 tarihinde kendiliğinden yatırmayı kesmişler sigortamı, sigortalı göründüğüm süre içerisindeki paramı alabilir miyim?
Kaan Aydın

YAPI DENETİM ŞİRKETLERİ
17 Ağustos 1999 depreminden sonra hemen hemen bütün inşaatlar için yapı denetimi şartı getirildi. İnşaatı yaparken, büyüklüğüne göre kaç mühendisin bu inşaatı denetleyeceği hesaplanıyor ve inşaat sahibinden bu denetim parası belediye tarafından tahsil edilip, ilgili yapı denetim şirketine ödeniyor.
Yapı denetim paraları inşaat sahibi tarafından, belediyeye ödeniyor ama bu paraları belediyeden hangi yapı denetim şirketinin alacağına inşaat sahibi karar veriyor. Yani inşaatı hangi yetkili yapı denetim şirketinin denetleyeceğini, aralarında yapacakları sözleşmeyle inşaat sahipleri belirliyor. İşte burada da ipin ucu kopuyor, biri resmi biri gayriresmi iki sözleşme yapılıyor; resmi sözleşme belediyeye veriliyor, gayriresmi sözleşmede ise belediyeden alınan paranın ne kadarının yapı denetim şirketinde kalacağı, ne kadarının da inşaat sahibine geri ödeneceği yazılıyor. Bu arada gerek Bayındırlık Bakanlığı'na gerekse belediyeye inşaatın denetiminde hangi mühendislerin görev alacağı listeler halinde veriliyor ve genelde işi 1-2 mühendis yapıyor ama yasa gereği 20-50 mühendis ismi verilmesi gerektiğinden çalışsa da çalışmasa da diploması bilinen tüm mühendislerin isimleri sanki o yapı denetim şirketinde çalışıyormuş gibi bildiriliyor. 2008'e kadar Bayındırlık Bakanlığı ve belediyeye verilen mühendis listesi ile SGK'ya çalıştı diye verilen mühendis listeleri farklıydı ama SGK müfettişleri ülkedeki tüm yapı denetim şirketlerini bu listeler üzerinden incelemeye alınca epey ceza yediler. Yani, bakanlığa bu mühendisler bende çalışıyor deyip para alıyorlardı ama SGK'ya bu mühendisler çalıştı diye bildirmiyorlardı. Sizi de diplomanız ellerinde olduğu için yapı denetiminde kullanmış ve adınıza denetim yaptı diye de belediyeden para almışlardır. SGK'dan gelecek cezadan korktukları için de sizi orada çalışmadığınız halde çalıştı diye SGK'ya bildirmişler. Bu durumda size ücret ödediklerini beyan edip, adınıza Maliye'ye muhtasar vergi de ödemişlerdir, size ödediklerini ifade ettikleri ücretleri de vergilerinden düşmüşlerdir.

PARAYI İŞVERENDEN ALABİLİRSİNİZ
O şirket noterden ihtarname gönderin ve "11 ay çalıştırdığınız halde ücretimi ödemediniz. 7 gün içinde ödemezseniz sizi dava edip resmi makamlara şikâyet edeceğim" derseniz öderler. Ödemezlerse de iş mahkemesinde dava edin; ücretin ödendiğini kanıtlama yükümlülüğü işverene aittir. İşveren yapı denetim şirketi olduğuna göre 10 kişiden çok çalışanı vardır. 10 veya daha çok işçisi olan paraları bankaya ödemek zorundadır. Banka makbuzları ortaya koyamazsa size para ödemek zorundadır.

***

Usta öğretici borçlanması yapabilirsiniz
Annemin SSK başlangıç tarihi 04.10.1982. Halk Eğitim Merkezi'nde "usta öğretici" olarak çalıştı. Toplam gün sayısı 2800'dür. Doğum tarihi 24.02.1962. 3600 günü doldurduğu zaman kaç yaşında emekli olur? Seliha BAYRAKTAR

Hanımefendi, anneniz 5000 gün sayısını tamamladığı an, yaşına bakılmaksızın SSK'dan emekli olabileceği gibi 3600 gün sayısı ile de 58 yaşında (24.02.2020) SSK'dan emekli olabilir. Bu arada 5510 sayılı Kanun gereğince anneniz usta öğretici olarak çalıştığı dönemlerde ayda 30 günden eksik bildirilmiştir. İşte 30 günden eksik olan aylarını isterse MEB'den yazı alarak 30'a tamamlamak hakkına sahiptir. Bu şekilde borçlanma ile 5000 güne tamamlarsanız hemen emekli de edebilirsiniz annenizi.

***

Rapor alarak özürlü emeklisi olabilirsiniz

Yaşar Akbıyık-Adapazarı
1978 doğum yılınız ve doğuştan hemofili hastası olarak malulen emekli olma hakkınız yok. Sadece vergi indirim belgesi alarak veya SGK sağlık kurulundan rapor alarak özürlü
emeklisi olabilirsiniz. Devam ettiğiniz Tarım Bağ-Kur'dan da, 2000 yılı başlangıcınızla 4680 gün prim ödeyerek 2018 yılında emekli olursunuz. Alacağınız emekli aylığı da aylık 30 günlük prim tutarınız kadardır.

Advertisement