KUR SAVAŞLARI
Krizin başladığı tarihten bu yana sürekli değerlenen İsviçre Frankı, ülkenin merkez bankasını alarma geçirmiş ve kuru zayıflatmak adına sınırsız destek vereceğini açıklayan İsviçre Merkez Bankası (SNB) bu yöndeki hamlelerine devam ediyor. Politika faizini sıfıra çeken, Euro / Frank çaprazını 1.20’ye çıpalayan (burada resmi bir sınırlama olmamakla birlikte, parite bu sınıra dayandıkça SNB euro alıp piyasaya frank satıyor. Aldığı euroların karşılığında da notu AAA olan ülke bonolarını portföyüne ekleyen banka bu yolla da getiri yaratmaya çalışıyor. Bankanın bilanço büyüklüğü 500 milyon euro sınırına yaklaşmış durumda. Son verilere göre İsviçre’nin Gayri Safi Milli Hasılası 636 milyar dolar büyüklüğünde. Yani, banka kuru savunmak için bilançosunu ülkenin bir yılda ürettiği tüm mal ve hizmetlerden de büyük bir seviyeye ulaştırmış durumda. Daha önce Brezilya Maliye Bakanı Mantega’nın ilk olarak ortaya attığı terimin reel hayatta karşılığını bulmaya devam ettiğini görmek ilginç gerçekten. Kısaca tanımlarsak, para birimini artan likidite baskısı karşısında değersizleştirmeye çalışarak rekabet gücünü yeniden kazanma çabası olan kur savaşları devam ediyor.
YENİ HAMLELER GELİYOR
Son hamle ise ülkenin ikinci büyük bankası Credit Suisse’den geldi. Bankalar arası piyasada belli büyüklüğün üstündeki miktarlara negatif faiz uygulayacağını açıklayan bankanın meali şu: Bankamda büyük mitarlarda frank tutmaya çalışırsanız üstüne para alırım. Franka karşı devam eden ilgiyi öldürmek adına önlemler almaya çalışan SNB’ye destekleyici bir hamle de böylece özel sektörden gelmiş oluyor. UBS de aynı yolu izleyebileceğini dün belirtti. Mesaj sebep ve sonuç açısından iki yönden irdelenebilir. Karşılığında hiçbir getirisi olmayan frank cinsinden mevduatlara bilançoda yer ayırıp bilanço büyütmek istemeyen bankalar böylece kaynaklarını doğru yönetmeye çalışırken, franka sığınıp gecelikte parayı bu ülkede tutmak isteyen bankalara da artık olma ya da Mel Gibson’un Payback filmindeki mottosuyla ‘no more mister nice guy’ mesajı verilmiş oluyor. Şimdilik bireysel mevduatlara negatif faiz uygulanmadığı da gelen bilgiler arasında. Daha önce de State Street, Bank Of New York Mellon gibi bankalar İsviçre Frankı ve Danimarka Kronu için aynı yönde bir uygulamaya gitmişler ve bu para cinsinden mevduatlara negatif faiz ödeyeceklerini bildirmişlerdi. Dünkü hamleden sonra Euro / Frank paritesinde küçük bir zıplama görülürken SNB’nin belirlediği 1.20 tabanından bir miktar uzaklaşma yaşanmıştı. Son gelinen değer ise 1.20956.
İŞE YARADI MI?
Aşağıdaki grafikte iyisiyle kötüsüyle SNB’nin kısa taban uygulaması tarihi görülüyor. Kısa vadeli faizi sıfıra çeken banka 2011 Ağustos’unda 1.20 çıpasına geçmiş ve bunun altına sarkmalar olmasına izin vermeyeceğini ve sınırsız euro alma ya da başka bir deyişle frank satma gücü ve niyeti olduğunu açıklamıştı.
Karar sizin, acaba kahramanımız başarılı olabilecek miydi?
