Çin'in Sürpriz Hamlesi Büyümeyi Doğrudan Etkileyecek
Çin Merkez Bankası (PBoC) hafta sonu! yaptığı açıklamada 2018'den itibaren geçerli olmak üzere zorunlu karşılık indirimleri açıkladı.
ÇİN EKONOMİSİ ETKİLENMİYOR
Çin yavaşlıyor. Sabit yatırımların azalan verimliliği ile mücadele etmek ve modern kapitalist & tüketen ekonomik yapıya uyum sağlamak için yurt içi toplam talebi özel tüketim kanalıyla uyarmak isteyen yönetim Çin'i dönüştürmeye uğraşıyor. Tüketimin ekonomi içindeki payı çoktan yarıyı aştı ve yükselişini sürdürüyor.
Çin bir yandan fazla ve atıl kapasiteyi elimine etmeye çalışırken diğer yandan da ölçüsüz sanayileşmenin getirdiği hava kirliliği ile mücadele etmek için sanayiye önlemler getiriyor. Çelik sektörü yavaş yavaş fazla kapasitesinden kurtuluyor. Konuta yönelik kısıtlayıcı tedbirler, finans sektörüne ilişkin çalışmalar ve yerel hükümetlerin daha fazla borç artışına gitmelerini engelleyecek önlemlere rağmen 2020'ye kadar birçok kuruluş büyümede %6'nın altını tahmin etmiyor.
Tüm bunlar olurken, gerek küresel ekonomideki canlanma gerekse de yerli ince ayarlarla ekonomik yavaşlama yönetilebilir bir hızda ilerliyor. Çift hanelerden geriye saran büyüme makarası %6,5'lik hedeften pek sapmadan dönmeye devam ediyor.
Ne var ki son gelen para arzı büyüme hızı verileri ve kredi büyümesi, özellikle yılın ikinci yarısı için ve2018'in ilk çeyreği için bir yavaşlamaya işaret eder nitelikte.
BEKLENMEDİK, HEDEFLİ CANLANDIRMA
Ekim ayının 18'inde yapılacak 5 yılda bir düzenlenen Çin Komünist Partisi toplantısı öncesinde ortalık oldukça sakindi. Ta ki 30 Eylül tarihli PBoC kararına kadar. Görünüşe göre kongre öncesinde olumlu bir adım atılmak istenmiş.
Buna göre, banka 2018'den geçerli olmak üzere zorunlu karşılık (ZK) indirimlerine gidiyor. Toplam banka fonlaması içinde kapsayıcı fonlama büyüklükleri toplam kredi portföylerinin %1,5'ini aşan bankalara 50 baz puan daha az zorunlu karşılık uygulanacak. Bu cins portföyü, toplam portföyünün %10'unu aşan bankalar içinse fazladan 1 tam puanlık indirim gelecek.
Şimdi birkaç detay.
Kapsayıcı fonlama, 1 milyar dolardan küçük kredilerin tamamını deniyor. Girişimcilere, tarım kuruluşlarına, öğrenciler & emekliler gibi gruplara verilen krediler bu kapsamda anılabilir. Tahmin edilebileceği gibi bankaların hemen hemen tamamı bu kriteri karşılayabilecek. Daha fazla ZK indirimi alabilecek banka sayısı ve toplam sistem büyüklükleri ise oldukça sınırlı. Elimde detaylı veri seti olmadığından kesin bir sayı veremiyorum ne yazık ki.
Yarım puanlık ZK indirimi sayesinde sistemden yaklaşık 750-800 milyar renminbi büyüklüğünde fonun kalıcı olarak serbest kalacağını söyleyebiliriz. Bunun dolar karşılığı yaklaşık 116 milyara tekabül ediyor. Bu, başlı başına büyümeyi etkileyebilecek bir büyüklük. Bu çapta, tüm sisteme etki edebilecek bir indirim en son Mart 2016'da yapıldı. Bankalar için zorunlu karşılık %17 olarak uygulanıyor.
YARININ ÖNLEMİ BUGÜNDEN ALINIYOR
Sisteme serbest ve ucuz fon salınmasının temelinde yarının sorunları yatıyor. Alınan makro ihtiyati tedbirler ekonominin performansına olumsuz etki etmese de küçük işletmeler için borçlanma imkanları daralıyor ve faizler yükseliyor.
Aşağıda verinin toplanmaya başlandığı günden bu yana en düşük seviyeye inen M2 Para arzı büyümesi (Tüm mevduatlar, nakit para ve nakit benzeri daha az likit olan varlıklar) görülüyor. Toplam fonlamanın da 2016 yılı başından bu yana gerilediğini gördüğümüzde bankanın daha yüksek bir para çarpanına erişmek istediğini görebiliyoruz. Hedef kaçtır tahmin etmek güç ancak bankanın açıklamasında 'itidalli' para politikası mesajı vermesi akla çift hanelerin başında bir büyümenin makul sayılabileceğini getiriyor.
İkinci grafikte ise yuan cinsinden borçlanmanın artan maliyetini görmek mümkün. Tüketicileri rahatlatmak ve maliyetleri düşürmek için şimdiden adımlar atılıyor.
Toparlamak gerekirse, atılan bu son adım ekonomik büyüme beklentilerini gelecek yıl için şimdiden pozitif etkileyecek büyüme tahminlerine bir taban getirecek. ÇKP toplantısı öncesinde moral artırıcı bir önlem görevi görecek ve bankaların 'kapsayıcı' kredi verme iştahına elden geldiğince katkıda bulunup sistemde dolaşan serbest fon miktarını = likiditeyi artıracak.
