Fed 15 ay sonra faizi sabit tuttu - Bloomberg HT

Fed 15 ay sonra faizi sabit tuttu — Fed 15 ay sonra faizi sabit tuttu

Amerikan Merkez Bankası Fed 15 ay süren sıkılaşmanın ardından ekonomiden gelen sinyaller doğrultusunda politika faizini sabit tutma kararı aldı. Yetkililer 2023 için faiz beklentilerini ise yukarı yönlü revize etti. Ekonomik projeksiyonlarda ise büyüme ve enflasyon tarafında yukarı yönlü revizyonlar dikkat çekti.

14 Haziran 2023 Çarşamba, 21:00 Güncelleme: 15 Haziran 2023 Perşembe, 17:10

Küresel piyasalarda fiyatlamalara yön veren temel unsurlardan biri olan Fed'in sıkılaşma süreci Haziran itibariyle son buldu.

Fed politika faizini yüzde 5-5,25 bandında sabit tuttu. Böylelikle 15 ayın ardından Fed ilk kez faizleri sabit tutma kararı aldı.

Kararın oybirliğiyle alındığı duyuruldu.

Fed'in karar metninde faizin sabit tutulmasının ilave bilgiler ve para politikası üzerindeki etkilerini değerlendirme olanağı verdiğine dikkat çekildi. Karar metninde enflasyonla ilgili olarak "Enflasyon yüksek seyretmeye devam ediyor, Komite enflasyon risklerine karşı yüksek şekilde hassas" ifadeleri kullanıldı.

Noktasal grafiğe yansıyan beklentiler ise önümüzdeki dönemde faiz artışlarının masada olduğuna işaret etti. Sene sonu için Fed yetkililerinin faiz beklentisi yüzde 5,6 olarak belirlendi. Bir önceki tahminde bu yüzde 5,1 olarak kaydedilmişti.

Büyüme ve istihdam beklentilerinde pozitif, enflasyonda negatif revizyon

Fed, Haziran döneminde ekonomiye ilişkin beklentilerini de yayımladı.

Buna göre 2023 büyüme beklentisi yüzde 1 oldu. Mart döneminde bu veriye ilişkin beklenti yüzde 0,4 olmuştu. 2024 büyüme beklentisi ise yüzde 1,2'den yüzde 1,1'e düşürüldü. 2025 büyüme beklentisi de yüzde 1,9'dan yüzde 1,8'e çekildi.

Büyüme beklentileriyle paralel olarak işsizlik beklentilerinde de aşağı yönlü revizyonlar yapıldı. Buna göre 2023 işsizlik beklentisi yüzde 4,5'ten yüzde 4,1'e çekildi. 2024 ve 2025 işsizlik beklentileri yüzde 4,6'dan yüzde 4,5'e düşürüldü.

Fed'in yakından izlediği enflasyon göstergesi çekirdek PCE tarafında 2023 beklentisi yüzde 3,6'dan yüzde 3,9'a çıktı. 2024 beklentisi yüzde 2,6'da sabit kalırken, çekirdek PCE'de 2025 beklentisi yüzde 2,1'den yüzde 2,2'ye yükseltildi.

Kararın ardından swap piyasası bu yıl için faiz indirimi yapılmayacağı yönündeki fiyatlamalara sahne oldu.

Beklentiler ve fiyatlamalar da faizin sabit tutulacağı yönündeydi

Bloomberg anketine katılan ekonomistler de Fed'in politika faizini sabit tutacağı tahmininde bulunmuşlardı.

Karar Fed Başkanı Jerome Powell'ın daha önce Haziran ayına ilişkin yönlendirmeleriyle de paralel gerçekleşti. Powell, geçmiş faiz artışlarının etkilerini görmek için Haziran ayında durma sinyali vermişti.

Opsiyon piyasasında da Haziran için Fed faizinin sabit kalması ihtimali güçlü bir şekilde fiyatlanmıştı.

Bununla birlikte piyasa aktörlerinin kısa vadeli faiz opsiyon piyasasında 2023 Fed faiz indirimi pozisyonlarını terk ettiği dikkat çekmişti.

ABD enflasyon verisi sonrası gösterge SOFR opsiyon piyasasında yaşanan aktivite artarken piyasa aktörleri Fed’in yıl sonuna kadar faiz indireceği beklentisini yansıtan opsiyonlarda büyük oranda satış gerçekleştirdi. Hatta bazı işlemlere Mart 2024’e kadar faiz indirilmeyeceği beklentisinin yansıdığı görüldü.

Opsiyon piyasasında yaşanan hareketlilik sonucu yıl sonuna kadar faiz indirimi geçekleşeceği fiyatlaması yaklaşık 15 baz puan daha düşüş yaşadı. Fed swapları yıl sonunda yüzde 5,1 faizi ima ediyor. Bu seviye de mevcut Fed politika faizi bandı içinde yer alıyor.

Enflasyonda gevşeme

Fed'in Haziran toplantısı öncesinde gelen son enflasyon verileri fiyat dinamiklerinde gevşemeye işaret etmişti.

Bu hafta gelen Mayıs ayında yıllık tüketici enflasyonu yüzde 4'e geriledi. Böylelikle ABD'de yıllık enflasyon 2 yılın en düşük seviyesine düşmüştü. Aylık enflasyon ise yüzde 0,1 ile beklentileri paralel gerçekleşmişti.

Çekirdek enflasyon tarafında ise beklentilerin biraz üzerinde bir gerçekleşme söz konusu olmuştu.

Tüketici tarafıyla birlikte üretici fiyatları cephesinde de fiyat dinamiklerinin daha gevşediği izlenmişti.

Son açıklanan verilere göre üretici fiyat endeksi Mayıs'ta aylık bazda yüzde 0,3 azaldı. Aylık ÜFE böylece son 4 ayın 3'ünde geriledi.

Yıllık bazda ise ÜFE yüzde 1,1 arttı, bu 2020'den beri en düşük artış olarak kayda geçti. Önceki ay artış yüzde 2,3'tü.

Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin tahmini aylık yüzde 0,1 düşüş, yıllık yüzde 1,5 artıştı.

Gıda ve enerjiyi içermeyen çekirdek ÜFE ise aylık bazda değişmeyerek yüzde 0,2 artarken, yıllık artış yüzde 3,2'den yüzde 2,8'e geriledi.

Powell: Fed üyelerinin hemen hepsi daha fazla faiz artışını uygun görüyor

Faiz kararı sonrası basın toplantısında açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Powell “Enflasyonu indirme konusunda kararlıyız. Fiyat istikrarı olmadan ekonomi kimseye bir fayda sağlamaz. Fiyat istikrarı olmadan hiçbir şekilde sürdürülebilir, faydalı bir istihdam piyasasına sahip olamayız. Geçen yılın başlarından bu yana para politikasını ciddi anlamda sıkılaştırdık” dedi.

Powell'ın konuşmasında öne çıkan başlıklar şöyle:

Bütün komite yetkilileri enflasyon hedefine ulaşmak için, önümüzdeki dönemde daha fazla faiz artışının uygun olabileceğini belirtti.

Geçen yıl Amerikan ekonomisi ciddi anlamda yavaşladı. Ekonomik faaliyetler biraz daha ılımlı bir şekilde büyümeye devam etti. Büyüme ve tüketim harcamaları biraz düzelmiş olsa da yüksek morgage faizlerinden dolayı konut tarafında yavaşlama gözlemlendi. Aynı zamanda yatırımların da azaldığını gördük. Yetkileler büyüme yavaşlamasının devam etmesini bekliyor. İstihdam piyasasında sıkılaşma devam ediyor. İşsizlik yukarı doğru gitti ve yüzde 3,8 seviyesinde hala düşük kalmaya devam ediyor. İstihdam piyasasında arz ve talep tarafında bir dengelenme oluştuğuna dair gelen sinyaller var. İstihdama katılım oranında da yukarı yönlü bir hareket oldu. Özellikle 25-45 yaş arasındaki kişilerde bu durum gerçekleşti. Açık iş pozisyonlarında da bir azalış olduğunu görüyoruz.

FOMC yetkilileri istihdamda arz ve talebin zaman içerisinde biraz daha dengeli hale gelmesini bekliyor. Bu da enflasyon üzerindeki baskıları azaltacaktır.

Enflasyon hala bizim yüzde 2 olan hedefimizin üzerinde seyretmeye devam ediyor. Enflasyon geçen yılın ortalarından beri ılımlı bir şekilde aşağı geldi; ama yinede enflayon baskıları yüksek kalmaya devam ediyor. Orta vadeli beklentilere baktığımız zaman PCE enflasyon bu yıl için yüzde 3,2, 2024 için yüzde 2,5 oldu. Çekirdek enflasyonda medyan beklenti yüzde 3,9 olarak yukarı yönlü revize edildi. PCE enflasyondaki düşüş oldukça önemli.

Ekonomi şu anda sıkılaşan kredi koşullarından dolayı hem hane halkları için, hem iş dünyası için biraz yavaşlama içerisinde. Bankalarıın kredi koşullarının sıkılaştırılmasının etkilerini görmek için çok erken.

Para politikasının etkilerini değerlendirme kararı aldık. Kararları toplantıdan toplantıya vereceğiz. Şu anda odaklandığımız şey daha fazla faiz artışının gerekip gerekmeyeceği. Haziran ayındaki pas geçme faiz artış patikasının yavaşlaması anlamına geliyor. Daha yavaş faiz artışları ekonominin şartlara adapte olmasına imkan tanıyacaktır.

Ücret artış hızının düştüğünü gördük, ancak düşüş kademeli oldu.

Para politikasının gecikmeli etkilerinin kapsamı net değil. Fed piyasa koşullarını dikkatle izleyecek.

Çekirdek enflasyonda çok fazla ilerleme görülmüyor. Son 2 yılda Fed'in enflasyon tahminleri yanlış oldu.

İşgücü piyasasının olanüstü direnci şaşırtıcı. Bir kaç yıl faiz indirimi olmayabilir. Bu yıl faiz indirimi uygun değil. Enflasyon gerçekten aşağı gelmeli, faiz artışlarına tepki vermeli.

Fed bankacılık sektörünü yakından takip ediyor. Faizlerin belirlenmesinde bankacılık sektöründeki stres dikkate alınacak. Ortak görüşümüz faiz hedefine yaklaştıkça patikanın yavaşlaması. Son toplantıda düşünüldüğünden daha fazla kısıtlayıcı olmak gerekebilir.

Ekonomide yumuşak inişe giden bir yol olduğunu düşünmeye devam ediyorum. İstihdamda büyük kayıplar olmadan enflasyon hedefine ulaşılabilir. İşgücü piyasasında Fed'in görev alanına girmeyen yapısal problemler var.

Fed dikkatini 'süper çekirdek' enflasyona yöneltti — Fed dikkatini 'süper çekirdek' enflasyona yöneltti

Fed'in son toplantısından çıkan mesajlar enflasyonla mücadele odağına vurgu yaparken, Fed'in enflasyonda süper çekirdek enflasyona odaklandığına da işaret etti.

BURCU KIRATLI/BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA ANALİSTİ

Tüm dünya enflasyonun yıkıcı etkileri ile mücadele etmeye çalışırken gelişmiş ülke merkez bankaları enflasyona karşı savaş açtı.

Enflasyonla mücadelede farklı göstergeler de dikkate alınırken, Amerikan Merkez Bankası Fed de yeni bir fiyat artışı ölçüsü olan süper çekirdek enflasyonun durumu daha iyi değerlendirmeye yardımcı olacağına ikna olmuş görünüyor.

Süper çekirdek enflasyon özünde iki unsurla bağlantılı: ABD'deki en iyi bilinen enflasyon göstergesi olan tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ve kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi (PCE). Her ikisi de mal ve hizmet sepetindeki ortalama fiyat değişimini ölçüyor, ancak TÜFE tüketicilerden, Fed'in tercih ettiği PCE ise işletmelerden kaynaklanıyor.

Hem TÜFE hem de PCE çok çeşitli malları ölçtüğü için, Fed ve ekonomistler geleneksel olarak fiyat dalgalanmalarını daha iyi ele almak için çekirdek TÜFE veya PCE enflasyonuna bakmayı tercih ediyor.

Bunun nedeni, çekirdek TÜFE'nin veya çekirdek PCE'nin, gıda ve enerji kategorilerindeki değişken, geçici fiyat dalgalanmalarını hariç tutması ve böylece daha uzun vadeli enflasyon eğilimi hakkında daha iyi fikir vermesidir.

Süper çekirdek enflasyon, mal ve hizmet sepeti enflasyonuna eşit. Bundan gıda ve enerji enflasyonu daha sonra konut enflasyonu çıkarılıyor. Bu ultra odaklı mercek, enflasyon ölçüsündeki fiyat kümesini "süper çekirdek" yapan şey.

Fed Başkanı Jerome Powell’da yaptığı açıklamalarda, konut dışındaki temel hizmetlerin yani süper çekirdek enflasyonun "çekirdek enflasyonun gelecekteki gelişimini anlamak için en önemli kategori olabilir" dedi.

Süper çekirdek enflasyon nedir?

Peki, Powell'ın bahsettiği bu süper çekirdek enflasyonu tam olarak nedir? Hangi harcamalar süper çekirdek olarak sayılır?

Bugün ABD bağlamında, süper çekirdek enflasyon çoğunlukla avukatlar, tesisatçılar, bahçıvanlar ve kuaförler tarafından sağlanan ve inatla yüksek kalan hizmetlerin fiyatlarını yansıtıyor.

Enflasyon önlemi, gıda, enerji ve konut fiyatlarını hariç tutuyor. Bunların tümü, son birkaç yılda, pandeminin tedarik zinciri üzerindeki etkisi ve Ukrayna savaşının etkisi gibi normal iş döngüsüyle ya da konjonktürle ilgisi olmayan fiyat dalgalanmaları yarattı.

Geleneksel olarak, Fed çekirdek enflasyona odaklandı. Çünkü bileşenlerin daha az oynak olduğu ve dolayısıyla geçici olduğu düşünülüyordu. Yeni süper çekirdek önlemi, tam bu nedenden daha fazla dikkat çekti.

Fed neden şu anda süper çekirdek enflasyona dikkat ediyor?

Kavram, Powell ve üst düzey ekonomist ve Nobel ödüllü Paul Krugman tarafından lanse edildikten sonra ABD'de daha popüler hale geldi.

Ekonomistler; enflasyon oranlarında olağandışı artışlara neden olan bileşenlerin enflasyon önlemlerinden çıkarılması gerektiğini savunuyorlar.

Fed'in "süper çekirdek" kategorilere odaklanması aynı zamanda işgücü maliyetine de dikkat çekiyor. Böylece merkez bankası ücretlerin fiyatlar üzerindeki etkisini daha iyi ölçebiliyor.

Örneğin, saç kesimi ve kişisel bakım hizmetleri fiyatları bu yıl başındaki Ocak-Şubat arasında bir yıl öncesine göre düştü.

Karşılaştırıldığında, aynı dönemde televizyon fiyatlarının, kalıcı enflasyonla ilgili sorunun maldan çok hizmet fiyatlarındaki artıştan kaynaklanabileceği vurgulanıyor.

Sıkı bir işgücü piyasasında şirketler, çalışanlarını elde tutmak için daha yüksek ücretler ödemek zorunda kalıyor ve bu da şirketleri bu yüksek işgücü maliyetlerini nihai tüketicilere yansıtmaya itiyor. Bu da enflasyonu daha da artırıyor ve daha fazla ücret artışını teşvik ediyor.

Süper çekirdek enflasyonu neden önemseyelim?

Fed, yükselen enflasyonu dizginlemek için Mart 2022’den bu yana faiz oranlarını 2023 Mayıs ayına kadar artırdı ve ipoteklerden kredi kartlarına kadar her şey için borçlanma maliyetini daha pahalı hale getirdi. Bunun teorik olarak insanları harcamak ve ekonomiyi soğutmak yerine tasarruf etmeye teşvik etmesi gerekiyor.

Fed'in fiyatların yükselmesine katkıda bulunan daha inatçı "süper çekirdek" alanlara bakması, konut maliyetleri ve kiralar düşmeye başlasa bile faizleri artırabilecekleri anlamına geliyor.

7 Mart'ta Powell, "konut hariç temel hizmetler kategorisinde şu ana kadar enflasyonun düştüğüne dair çok az işaret olduğundan" Fed'in faizleri daha önce beklenenden daha yüksek artıracağının sinyalini vermişti.

Dolayısıyla süper çekirdek enflasyon yüksek kaldığı sürece, Fed bu önlemleri aşağı çekmek için politika araçlarını kullanmaya devam etmek zorunda kalacak" ve bir noktada bu, tüm sektörlerdeki şirketleri bir dereceye kadar etkileyecek bir ekonomik durgunluğu tetikleme pahasına gelebilir.

Fed'in enflasyon hedefi yüzde 2, yani enflasyon hala çok yüksek ve tüm ekonomistler süper çekirdek enflasyona odaklanma konusunda ikna olmuş durumda değil çünkü ne de olsa, pahalı barınma ve ulaşım - ve bu nedenle gıda ve yakıt - insanların yaşam maliyetini de etkiliyor.

Ancak yine de son gelen veride süper çekirdek enflasyon yüzde 5,1'den yüzde 4,6'ya düşmüş durumda ve büyük resimde enflasyon hedeflemesinden uzakta ve Fed’in bundan sonraki yol haritasında dikkat ettiği en önemli verilerden biri olmaya da aday.