"Fındık kısa zamanda 250-300 TL bandına ulaşabilir"
-
Ulusal Fındık Konseyi Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk, "Üretici ihtiyacı kadar ürünü pazara indiriyor. Zaten şu an 200 TL'nin üzerinde seyretmeye başladı ve zaman içerisinde eğer üretici ihtiyacı kadar ürünü pazara indirirse ve emanete ürün vermezse, beklenti üretici satış fiyatının 250-300 TL bandında olacağı yönünde. O fiyata da çok kısa zamanda ulaşılacağını düşünüyoruz" dedi.
Ulusal Fındık Konseyi Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk, fındık piyasasına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Tarım-Analiz programında İrfan Donat'ın konuğu olan Arslantürk, olumsuz iklim koşullarının rekoltede ciddi kayıplar yarattığını söyledi.
Arslantürk, "Şubat, mart ve nisan ayında, en son 10 Nisan'dan sonra yaşamış olduğumuz don, Ordu başta olmak üzere pek çok bölgede ciddi bir rekolte kaybı yarattı. Fındık üretim bölgelerinin tamamında 150 bin tonun üzerinde bir üretim kaybından çok rahatlıkla bahsedebiliriz" dedi.
2017 yılından bu yana bölgenin kahverengi kokarcadan olumsuz etkilendiğini hatırlatan Arslantürk, şunları söyledi: "Bu yıl en az 30 bin ton ve üzerinde bir miktar kaybının da kahverengi kokarca kaynaklı yaşanması bekleniyor. Bununla ilgili bakanlık gerekli tedbirleri aldı ama bu tedbirler akşamdan sabaha halledilebilecek bir olay değil. En az 5-10 yıl arasında doğru, etkin ve zamanlaması iyi seçilmiş bir mücadele yapılacak ki sonuçlar olumlu olsun" diye konuştu.
Arslantürk, hem iklim hem de zararlı kaybının toplamına dair şu bilgiyi paylaştı: "Fındık üretimde en az 150 bin ton kayıp zirai dondan ötürü oldu. 30 bin ton en az kokarcadan gidecek, kuraklığa bağlı da en az 60-70 bin ton… Yani toplam rekoltede geçen yıla göre 250 bin ton civarında bir kayıp söz konusu olacak gibi duruyor. Bu da üreticinin gelirlerini olumsuz yönde etkileyecek ama fiyat artışı ile birlikte belki onu bir miktar telafi edecektir."
2024 mahsulü ve TMO’nun stoklarında bulunan 2022 mahsulüyle birlikte 140 bin ton civarında bir rekolte devriyle yeni sezona başlandığını hatırlatan Arslantürk, "Rekolte artı stok devriyle birlikte toplamda 600 bin tona yakın fındık olacak elimizde. Bunun da tamamının gerek yurt içinde gerekse ihracat ile biteceğini öngörüyoruz. Yani 2026 mahsulüne biz sıfıra yakın bir stok devriyle başlayacağız. Sevindirici taraf, tüm zamanların ihracatta rekor bir ihracatını gerçekleştireceğimizi öngörüyoruz. Bu miktar olarak belki 250 bin belki 260 bin ton iç miktarında kalacak ama 3,5 milyar dolara yakın bir ihracat geliriyle 2015 yılında kırmış olduğumuz 2 milyar 800 milyon ihracatın çok çok üzerine çıkmış olacağız. Bu da işin sevindirici tarafı" dedi.
Sektörün hedefinin toplam 760 bin hektara yakın bir alanda 1 milyon tonun üzerinde fındık üretimi yapıp, ihracatta 5 milyar dolar, toplam ciroda da 6 milyar doları yakalamak olduğunu hatırlatan Arslantürk, "Olumsuz iklim şartlarının arzda yarattığı sıkıntı hiç istemediğimiz bir durum olsa da 3,5 milyar dolara yakın ihracat, geçmişe baktığımız zaman en azından yaramıza su serpmiş olacak diyebiliriz" yorumunda bulundu.
Fındıkta 200 lira ve üzerindeki fiyatların zaten oluşmaya başladığını kaydeden Arslantürk, "Önümüzdeki günlerde ürün, ayın 25’inden itibaren yoğun şekilde piyasaya inecek. Hâlihazırda toplama devam ediyor. Bu sene zaten TMO’ya bir iş düşmeyeceğini ve bu sene TMO’yu sadece bir gösterge fiyatı olarak gördüğümüzü ifade etmiştik. Açıklanmış olan fiyatı da bir gösterge fiyatı olarak görüyoruz. Üretici ihtiyacı kadar ürünü pazara indiriyor. Zaten şu an 200 TL’nin üzerinde seyretmeye başladı ve zaman içerisinde eğer üretici ihtiyacı kadar ürünü pazara indirirse ve emanete ürün vermezse, beklenti üretici satış fiyatının 250-300 TL bandında olacağı yönünde. O fiyata da çok kısa zamanda ulaşılacağını düşünüyoruz. Zaten 3,5 milyar dolardan bahsederken o hesapları öngörerek öyle bir tutarın ihracatta yakalanacağını öngörüyoruz"" dedi.
Fındık toplamada bu yıl yetkili kurulun 1.300 TL günlük yevmiye açıkladığını kaydeden Arslantürk, "Ama şu anda örneğin ben Trabzon’da bahçelerde fındık toplayan insanlarla sohbetlerimde 2.000-2.500 lira arasında bir yevmiye olduğu konuşuluyor. Böyle durum otomatik olarak maliyetlere yansıyor. Bizim bu sene yaptığımız hesaplara göre maliyetler yer yer değişmekle birlikte taban 150 lira ila 180 lira arasında bir birim maliyeti olacağını öngörüyoruz. Bu da son derece yüksek. Yani şu anda örneğin 200 TL’lik bir satış fiyatından bahsediyoruz ama ortalama 175 TL’lik bir maliyet ile üreticinin bugün oluşan fiyatlarla cebine de fazla bir şey kalmıyor maalesef. O yüzden de üretici ihtiyacı kadar kısmı arz ederse, istediği seviyede ürünü satma olasılığı çok daha yüksek olabilir" diye konuştu.