İtalya neden İspanya değil?
Perşembe gününden beri piyasaları İtalya krizi kasıp kavuruyor. 5 günde Milano
Borsası % 10'un üzerinde değer kaybetti. Dün 10 yıllk İtalyan tahvilinde faiz %
5,85 seviyesine kadar yükseldi. 5 yıllık İtalya CDS ( risk primi) oranları ise L+
300 baz puanı gördü. Bahsettiğim bu seviyeler Euro bölgesi kurulduğundan beri
görülmemiş fiyatlar. Dolayısı ile Avrupa Birliği bu sefer gerçekten büyük bir testen
geçiyor ve du sebeple de EUR/USD .140'ın altına geriledi son 5 ayın en düşüğünde.
Peki İtalya'yı bu kadar farklı ve piyasalar için korkutucu kılan nedir?
- 2.1 trilyon dolarlık GSMH'sı ile Avrupa'nın 3. , dünyanın ise 7. büyük ekonomisi
olan İtalya aynı zamanda 2.2 trilyon dolarlık yapmış olduğu tahvil ihracı ile ABD ve
Japonya'nına ardından en büyüh tahvil ve bono piyasasına sahip.
- Son 10 yıldır ortalama yıllık% 1,5 büyüyebilen İtalyan ekonomisi "Avrupanın hasta
adamı" olarak görülüyor
- İspanya'nın aksine borçluluk oranı çok yüksek. Borç/ GSMH oranı % 115 ile
Yunanistan'ın ardından en borçlu ülkeler arasında ikinci sırada.
- İtalya'nın 2012 ve 2013 de toplam borç servisi 150 milyar euro seviyesinde.
İtalyan faizlerinde ki 100 baz puanlık artış yani 10 yılık İtalyan tahvil faizinin %
5 'den % 6'ya çıkması İtalyan Hazinesi'nin ekstra 35 milyar euro daha borçlanmasına
yol açacak.
Bunlar aslında bilinen gerçekler. Bir de piyasalar için, özellikle de bankalar için
başka bir kabus var ki şuan ki fiyatlamaları yakından etkiliyor. Bankacılık
sektöründe taşınan İtalyan tahvillerinin durumu.
Avrupa'da geçtiğimiz yıl yapılan stres testinde en çok eleştirilen konulardan biri
bankaların yatırım yapılan ( investment book) hesaplarında ki varlıkların göz önüne
alınmamasıydı. Sadece alım satım ( trading book) yaptıkları hesaplarında ki
tahviller en kötü senaryo analizine sokulmuştu. Bir bankanın ekstra sermaya ihtiyacı
olup olmadığıda bu hesaba göre ortaya çıkmıştı.
Bu esnada bir çok banka trading book'larından investment book'larına Yunan,
Portekiz, hatta İspanyol tahvillerini kaydırmışlardı. Böylece bu tahvillerdeki
günlük oynamalar artık bankaları çok rahatsız etmeyecekti. Bilin bakalım alım satım(trading book) da bırakılan tahvilleri çoğunluğu hangi ülke tahvili ? Doğru cevap İtalyan tahvilleri. Yani İtalyan faizleri arttıkça bütün Avrupa bankalarının karları da çok hızlı bir şekilde eriyor.
Bu sebeple İtalya bir İspanya değil ve yine bu sebeple piyasalar için İtalya
fiyatlanamayacak kadar büyük bir risk.