Advertisement

Üretim yapan şirketlerin üretim maliyetlerini sürdürülebilir seviyede tutması birinci gündem maddesi olmaya devam ediyor. Değişken kurlar, Covid19 pandemisi nedeniyle yaşanan tedarik zinciri sıkıntıları üreticilerin ek maliyetlerle karşı karşıya kalmasına neden oluyor. Hammaddelerini ithalat yoluyla tedarik eden şirketler için ithalde ödenen vergiler de birer maliyet kalemi olarak değerlendiriyor.

Tam da bu noktada, Gümrük Kanunu’nda yer alan maliyet azaltıcı rejimler ön plana çıkıyor.

Özellikle yüksek gümrük vergisine tabi hammadde ithal edip, daha düşük gümrük vergisine tabi eşya üreten şirketler için Gümrük Kontrolü altında İşleme Rejimi maliyet avantajı yaratıyor.

Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi Nedir?

Gümrük kontrolü altında işleme rejimi, serbest dolaşıma girmemiş eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde, ithalat vergilerine veya ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, üretime konu edilmesi ve üretim sonrasında elde edilen ürünler üzerinden gümrük vergileri ödenerek ithalata imkân veren rejim olarak tanımlanıyor.

Örneğin, sanayici bir şirket yüzde 20 oranında gümrük vergisine tabi hammadde ithal edip, yüzde 5 oranında gümrük vergisi oranına tabi eşya üretilebiliyor. Sanayici şirket bu rejimden yararlanması durumunda yüzde 15 oranında (vergilerin daha düşük tahsil edilmesi) vergi maliyetini azaltabiliyor.

Rejim İçin İzni Kimden Alınır?

Gümrük kontrolü altında işleme rejimi izin başvurusu Gümrük Yönetmeliğinin 55 No.lu ekinde yer alan form ile gümrük müdürlüğüne yapılıyor. İzinler Tek Pencere Sistemi diye adlandırılan elektronik ortamda alınıyor.

Rejim Kapsamında İthalat Nasıl Yapılır?

Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejiminde hammadde ithalatı yazılı bir beyan kapsamında gerçekleştiriliyor. Rejim kapsamında işlenmek amacıyla ithal edilen eşyalar için gümrük idaresine teminat veriliyor.

Rejimin Süresi Ne Kadardır?

Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejiminde süre ekonomik şartlar, başvuru sahibinin özel şartları ve işleme faaliyetinin özelliği dikkate alınarak belirleniyor. Sürenin iki yılı aşmaması gerekiyor.

Üretilmiş Ürünün İthalatı Nasıl Yapılıyor?

Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi kapsamında üretilen ürünler için gümrük idaresine serbest dolaşıma giriş beyannamesi verilmesi gerekiyor. İşlem görmüş ürün ithal edilirken aşağıda yer alan unsurlardan biri vergi matrahı olarak kabul ediliyor.

a) Herhangi bir üçüncü ülkede üretilen aynı veya benzer eşyanın aynı veya yaklaşık bir tarihte tespit edilen kıymeti,

b) Alıcı ile satıcı arasındaki bir ilişkiden etkilenmemiş olması şartıyla ürünlerin satış fiyatı,

c) Alıcı ile satıcı arasındaki bir ilişkiden etkilenmemiş olması şartıyla aynı veya benzer eşyanın Türkiye’deki satış fiyatı,

ç) İthal eşyanın kıymeti ile işleme maliyetinin toplamı,

Rejim Nasıl Sonlandırılıyor?

Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi kapsamında, final ürün üzerinden vergilerin ödenmesinden sonra rejim ibra ediliyor ve ithal anında verilen teminatlar gümrük idaresince iade ediliyor.

Değerlendirme:

Özellikle yüksek gümrük vergisine tabi eşya ithal edip, daha düşük gümrük vergisine tabi eşya üreten şirketler için, Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi vergisel avantajlar barındırıyor. Gümrük Kanunu’nda yer alan bu tarz enstrümanların analiz edilmesi ve doğru rejimin kullanılması şirketlerin karlılıklarına olumlu katkılar sağlıyor.