Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan 2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda sene içerisinde doğalgaz ve elektrik fiyatlarına yapılan zamların BOTAŞ ve EÜAŞ’ın maliyetlerini karşılamakta yetersiz olduğu ve finansman ihtiyacının karşılanması için bu kuruluşlara sene içerisinde sermaye transferi yapılmasının planlandığı belirtildi.
Programda 2021 yılında ham petrol fiyatları ve döviz kurunda yaşanan artışın BOTAŞ’ın ve EÜAŞ’ın maliyetlerini önemli ölçüde artırdığı vurgulandı.
2021 yılında yağışların mevsim normallerinin altında kalmasının hidroelektrik potansiyelinde azalmaya neden olduğu belirtilirken, bunun sonucu olarak EÜAŞ’ın doğalgaz santrallerinden elektrik üretimini artırmasıyla maliyetinin yükseldiği ve BOTAŞ’ın da doğalgaz satış miktarında artışların yaşandığı dile getirildi.
Avrupa’da doğalgaz fiyatları sene başından bu yana neredeyse 5 katına çıkarken Türkiye’de spot doğalgaz fiyatları da sene başında 1.300 TL civarında seyrederken 25 Ekim itibariyle 3 bin 400 TL civarında bulunuyor.
Daha önce Bloomberg HT ile görüşlerini paylaşan enerji sektöründen isimler ise fiyat artışının Türkiye’yi kötü etkileyeceğini çünkü Türkiye’nin bunu sınırlama kabiliyetinin hidroelektrik kapasitesiyle sınırlı olduğunu vurgulamıştı. Devletin gelen fiyat artışı dalgasını engellemeye çalışacağını fakat kurak sezon ve şu anki rezervuar doluluk seviyelerinden dolayı fiyat artışlarını engellemede başarılı olamayacağı düşünülüyordu.
Türkiye’nin artan fiyatlara karşı diğer seçeneğinin LNG ithal etmek olabileceğini söyleyen kaynaklar, yüksek LNG fiyatlarından dolayı bunun da fiyatların önünü almakta etkili olamayacağını belirtmişti.
BOTAŞ'tan LNG alımı
BOTAŞ, Ekim-Şubat arasında teslim edilmek üzere almayı planladığı 20 kargo LNG'nin bir kısmının alımını Ekim ayı başında gerçekleştirmişti. Bloomberg’in haberine göre, şirket Avrupa gösterge doğalgaz fiyatından 40-50 sent primli ve Ekim-Şubat teslimatlı 20 kargo almayı planlıyordu.
Haberde BOTAŞ’ın tedarikçilerle kalan teslimatları garanti altına almaya ve fiyatları indirmeye çalıştığı belirtilirken, daha önce başka kurumların 80-90 sent primli alım tekliflerinin bile kabul edilmediği dile getirildi.
Hollanda vadeli doğalgaz gösterge fiyatı haberin yapıldığı gün 1 İngiliz Termal Birimi başına 37,6 dolar civarında işlem görüyordu. Primli fiyat metreküpe çevrildiğinde ise alınan gazın fiyatı bin metreküp başına 1.300 dolardan fazlaya tekabül ediyor. Türkiye’de spot doğalgazın referans fiyatı ise 4 Ekim’de 2 bin 526 TL civarında bulunuyordu.
