Dünya Bankası, ülkelerin "iş yapma kolaylığı" skorlarını belirleyen raporların 2018 ve 2020 yıllarına ait sayılarında usulsüzlükler yapıldığını ve raporun yayımının durdurulduğunu açıkladı.
Söz konusu usülsüzlükler dönemin Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim'in ve Dünya Bankası'nda İcra Kurulu Başkanı olan ve hali hazırda IMF Başkanlığını yürüten Kristalina Georgieva'nın da adı karıştı.
Dünya Bankası soruşturmaya gerekçe olarak 2018 ve 2020 raporlarına ilişkin, iç denetim biriminin ve hukuk firması Wilmer Hale'in yürüttüğü soruşturmaların sonucunda ortaya çıkan etik sorunları gösterdi.
Denetim raporlarına göre, dönemin Dünya Bankası yönetim kurulu yetkilileriyle, eski ve halen görevde bulunan bazı banka personelinin, Çin’in skorlarını yüksek göstermek için baskı yaptığı ve verilerde düzensizlikler olduğu saptandı.
Metodoloji değişikliğiyle Çin 7 sıra atlamıştı
Ekim 2017’de yayımlanan “İş yapma kolaylığı 2018” raporunun ilk taslağından sonra yapılan metodoloji değişiklikleriyle, Çin yedi sıra yükselerek 78’inci sıraya çıktı.
2018 raporu Dünya Bankası’nın büyük bir sermaye artışı için Çin'den destek aradığı dönemde yayımlanmıştı.
Wilmer Hale hukuk şirketinin raporunda, dönemin Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim’in ofisinden üst düzey yetkililerin, Çin’in skorunu yükseltmek için raporun metodolojisini değiştirmeleri amacıyla, “doğrudan ve dolaylı” baskı yaptığını ve bu durumun büyük olasılıkla başkan Jim Yong Kim’in yönlendirmesiyle olduğu belirtildi.
Georgieva yorumlara itiraz etti
Halen IMF Başkanı olan ve raporların yayımlandığı dönemde Dünya Bankası'nda icra kurulu başkanlığı görevini yürüten Kristalina Georgieva ile kıdemli bir danışmanın, “Çin’in veri puanlarını yükseltmek amacıyla spesifik değişiklikler” yapmaları için ekonomistlere baskı yaptıkları ileri sürüldü.
IMF Başkanı Georgieva, 2018 raporundaki rolüne dair veri tutarsızlıklarına ilişkin bulgulara ve yorumlara itiraz etti.
Wilmer Hale soruşturması ayrıca 2020 iş yapma kolaylığı raporunda Suudi Arabistan ve Azerbaycan’ın da sıralamasını belirlemek için kullanılan verilerde tutarsızlık saptadı.
Dünya Bankası’nın iş yapma kolaylığı raporları ülkelerin, regülasyon mevzuatını, şirket kurma kolaylığını, altyapı ve diğer iş ortamı ölçütlerini değerlendiriyor.