Son on yılda hayatımıza giren ve her geçen gün daha fazla kendini hissettiren fintek devrimi finans sektöründeki tüm alışkanlıklarımızı değiştiriyor. Başarıları hızlı işlem süreleri ve daha iyi kullanıcı deneyimi üzerine kurulu olan fintekler, bu çabalarını daha ekonomik maliyetlerle sunduğunda alışkanlıkları değiştirmek çok zor olmuyor.
Başlangıçta sadece e-para hesapları ve dijital ödemelerle kendilerini tanıtan fintek girişimleri son zamanlarda yeni iş modelleri ile dikkatleri çekiyor. İşte bunlardan bazıları;
Kişisel finans yönetimi (Personal Finance Management)
Günümüzde dünyanın her köşesinde değişen hayat şartları kazançlarımızı daha dikkatli harcamayı zorunlu kılıyor. Gelirimizi hızlı ve kolay arttıramayacağımıza göre giderlerimizi daha sıkı kontrol etmemiz ve denk bütçe yapmamız önem kazanıyor. Kolaylaşan ve artan tüketim iletişimi ihtiyacımız olmayan ürün ve hizmetleri tüketmeyi çok kolaylaştırıyor. İşte bu nedenlerle son dönemde giderek daha fazla ilgi gören kişisel finans yönetimi (PFM) aracıları sabit ve sınırlı gelirli bireylerin en çok zorlandıkları konulara dair dijital çözümler sunuyor. Ör;
- Gelir – gider dengesinin sağlanması,
- Nakit akışının planlanması,
- Giderlerin kayıt altına alınarak analiz edilmesi,
- Tasarruf ve yatırım alışkanlıklarının geliştirilmesi,
- Kredi skorunun iyileştirilmesi
Karşılaştırma
Öncü örnekleri olan e-ticaret alışverişlerinde fiyat karşılaştırması yapan fiyat karşılaştırma platformlarının benzeri bir şekilde sadece fintech ürün ve hizmetlerini karşılaştıranları olarak açıklanabilir. Bu iş modelinde platformlar finans kuruluşları ile on-line iletişim kurarak bireylerin ihtiyaçlarına özel anlık tekliflere ulaşmalarını sağlıyorlar. Ör;
- Tüketici kredileri (+ Konut, taşıt kredileri)
- Kredi kartları
- Mevduat oranları
- Yatırım fonları
- Sigorta poliçeleri
Alıcı (Tüketici) finansmanı
Tüketici finansman yöntemlerinin ilk öncüleri olan senetlerle yapılan uzun ve yorucu süreçler bugün saniyelere indirgenmiş olsa da bu konuda yeni iş modelleri duymaya devam ediyoruz. Dünya genelinde BNPL (Şimdi Al Sonra Öde) adıyla yaygınlaşan taksitli ödeme iş modellerinin ardından kendi kredi skorlarını üreten iş modelleri duymaya başladık. Yapay zekâ tabanlı teknolojileri kullanarak anlık kredi kararı ve limiti üreten bu iş modelleri ülke genelinde kullanılan kredi skorlarının dışında kalan şu kesimleri hedefliyor;
- Kredi limiti yetersiz ya da kullanmak istemeyenler
- Kredi notu olmayan ya da düşük olanlar
- Bir başka ülkede yaşayan öğrenciler, yabancılar
Satıcı finansmanı
Vadeli ürün alarak, taksitle satan satıcıların nakit akışlarını yönetirken ana tedarikçilerin risklerini doğrudan son tüketiciden tahsil edebildikleri bu ödemeler zinciri sayesinde üreticilerin finansman yönetimi için emek harcamadan üretime odaklanmaları mümkün oluyor.
Sonuç olarak, yeni fintek iş modelleri, geleneksel finansal hizmetlere yeni ve inovatif çözümler sunarak finans sektörünü büyük bir hızla dönüştürüyor. Fintek şirketleri geleneksel finans endüstrisini altüst ederken ve finansal tüketicilere finans sektörünün daha hızlı ve kolay erişim yollarını sağlıyor. Fintek ekosistemi büyümeye ve gelişmeye devam ederken, gelecekte yeni ve heyecan verici iş modellerinin ortaya çıkması çok olası görünüyor.
