Şirketinizde CAIO yoksa yarış dışı kalabilirsiniz

Son yıllarda şirketlerde C level düzeyinde yepyeni yöneticilik alanları ortaya çıktı. On yıl öncesine kadar bilgi işlem yöneticisi, bir şirketin tüm teknolojik süreçlerini ekibiyle birlikte kolayca yönetebiliyordu ama şimdilerde bu mümkün değil. Artık şirketlerde dijitalleşmeyi tek bir alanda uzman yönetici ile yapmak çağın dışında kalmak demek. Artık yapay zekâ, kurumsal bilgi teknolojileri ve teknoloji stratejilerini uyumlu tutmak için Baş İnovasyon Sorumlusu’na (CIO) ve Baş Teknoloji Sorumlusu’na (CTO), veri stratejisi, veri kalitesi, yapay zekâ yönetişimi ve analitik konularında Baş Veri Sorumlusu’na (CDO) hatta veri açıklarını ve siber güvenlik tehditlerini önlemek için Baş Bilgi Güvenliği Sorumlusu’na (CISO) ihtiyaç var. Bu uzmanlıklara tüm şirketlerin Yapay Zekâ Sorumlusu (Chief Artificial Intelligence Officer - CAIO) eklendi

CAIO, şirketlerde yapay zekâ stratejisini belirleyen ve tüm süreçlere entegre eden yeni bir rol. Şirketlerin ve kurumların yapay zekâ stratejisini belirlemek, teknolojilerinin uygulanmasını yönlendirmek, yapay zekâ bütçelerini yönetmek ve yapay zekânın benimsenmesi için değişim yönetimi stratejileri geliştirmek CAIO’nun görevi.

Yapay zekânın artık tüm iş süreçlerinde belirleyici bir fonksiyonu olduğunu hepimiz biliyoruz. PwC’nin araştırmasına göre, yapay zekâ 2035’e kadar küresel GSYİH’yı yüzde 15 oranında artırabilir. Yine bu alana yapılacak yatırımların miktarı ise milyar dolarlar seviyesinde ifade ediliyor. Şirketlerin IT ya da CTO uzmanlarıyla bu süreci doğru yönetmesi mümkün değil. Bu nedenle tüm dünyada CAIO’lara olan talep ve ihtiyaç artıyor.

IBM İş Değeri Enstitüsü (IBM IBV), bu yeni ortaya çıkan rol hakkında daha fazla bilgi edinmek için Dubai Future Foundation (DFF) ve Oxford Economics iş birliğiyle 2025’in ilk çeyreğinde 22 coğrafyada 21 sektörü kapsayan bir araştırma yaptı.

Şirketlerin yüzde 66’sı CAIO kadrosu açmaya hazırlanıyor

Araştırma kapsamında 2 bin 300’den fazla şirkete ulaşılmış ve bunların sadece yüzde 26’sının şu anda bir CAIO’ya sahip olduğu saptanmış. Rakam az görünebilir ancak 2023’te CAIO kadrosu olan şirketlerin oranı sadece yüzde 11’di. Araştırmaya katılanların yüzde 66’sı da iki yıl içinde bir CAIO'ya sahip olacağını düşünüyor. CAIO’ların yüzde 57’si şirketin yetenek havuzundan seçilmiş.

Aynı araştırmayı derinlemesine incelediğimizde CAIO’ların kısa sürede şirkete büyük değer kattığını da görüyoruz. CAIO’lara sahip şirketler, yapay zekâ harcamalarında yüzde 10 daha fazla yatırım getirisi elde etmiş ve inovasyon konusunda rakiplerinden daha iyi performans (yüzde 24) göstermiş.

Peki CAIO tam olarak ne yapar? Yanıt net gibi görünmeyebilir ama CAIO’nun ana işi “karmaşıklık içinde nasıl yol alınacağını belirlemektir”. Günümüzde tipik bir kuruluş 11 üretken yapay zekâ modeli kullanıyor ve 2026 yılı sonuna kadar en az 16 modele ulaşmayı planlıyor. İşte bu haritayı çıkaracak olan kişi CAIO.

CAIO yalnızca strateji oluşturan değil, aynı zamanda diğer liderlerin karar süreçlerinde danıştığı bir kaynak rolünü de üstleniyor. Araştırmaya göre, üst düzey yöneticilerin yüzde 76’sı yapay zekâ konularında CAIO’ya başvuruyor. CAIO, üst düzey yöneticiler arasında aktif bir iş birliği kurarak yapay zekâ stratejisini iş, teknoloji, inovasyon, güvenlik ve yetenek stratejileriyle uyumlu hale getiriyor ve kurumsal çabaları yapay zekâ odaklı ortak bir dizi sonuca odaklıyor.

Strateji ve etik arasındaki köprü

CAIO’nun rolü yalnızca teknolojiyle sınırlı değil; strateji ve etik arasında köprü kuruyor. Londra Borsası FTSE 100 şirketlerinin neredeyse yarısında halihazırda CAIO veya benzeri bir rol tanımlanmış durumda. Bu, yapay zekânın kurumsal inovasyon stratejilerinde ne kadar kritik olduğunu kanıtlıyor.

Danske Bank, Generative AI stratejisini öne çekmek üzerine Kasper Tjørntved Davidsen’i CAIO olarak atadı; banka şu anda 12 farklı AI çözümünü sistemlerine entegre eden bir yol izliyor. Benzer şekilde, InRule Technology ve Datacor gibi teknoloji odaklı şirketler, Jeff Prosise ve Sundar Kuppuswamy’yi CAIO olarak seçerek AI stratejilerini özel liderlikle yönlendirmeye başladı. Öte yandan teknoloji devlerinden Intel ve IBM, AI/ML liderlerini CAIO’ye benzer sorumluluklarla konumlandırarak şirket içinde teknoloji ile iş stratejisini birbirine yakınlaştırıyor.

Yapay zekâ teknolojilerinin hızla gelişmesiyle birlikte, CAIO rolü de evrilmeye devam edecek. Önümüzdeki yıllarda, CAIO’ların yalnızca teknoloji ve strateji lideri değil, aynı zamanda şirketlerin sürdürülebilirlik ve toplumsal etki hedeflerine katkıda bulunan bir vizyoner olmaları bekleniyor. Örneğin, yapay zekânın çevre dostu çözümler geliştirmede kullanılması veya sosyal eşitlik projelerine destek vermesi gibi alanlarda CAIO’ların liderliği kritik olacak.

Eğer şirketiniz henüz bir CAIO’ya sahip değilse, bu rolü tanımlamak ve uygun bir lideri atamak için doğru zamandayız. Yapay zekâ çağında, CAIO’suz bir şirket, yarış dışı kalabilir.